Linh thiêng Đền Bà Chúa Vực giữa lòng Phố Hiến cổ kính

Xuân về trên đất Việt, lòng người náo nức hướng về cội nguồn, tìm đến những chốn linh thiêng để cầu mong một năm mới an lành, may mắn. Giữa miền đất Hưng Yên trù phú, quần thể Phố Hiến cổ kính nổi lên một điểm đến tâm linh đặc biệt - Đền Bà Chúa Vực, nơi hội tụ tín ngưỡng dân gian và lưu giữ những câu chuyện huyền thoại đầy màu sắc. Hành hương về đây không chỉ là dịp để con người gửi gắm niềm tin, ước nguyện mà còn là cơ hội để khám phá nét đẹp văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc.

Đền Bà Chúa Vực, gắn liền với câu chuyện linh thiêng về một vị nữ thần đã hiển linh cứu giúp dân làng thoát khỏi cảnh lũ lụt kinh hoàng. Tương truyền, vào năm Ất Mão, khi đê Đại Hà và đê Nễ Châu bị vỡ, nước lũ tràn về nhấn chìm làng mạc, biến vùng đất phì nhiêu thành vực sâu thăm thẳm. Nhân dân ra sức đắp đê chống lũ nhưng bất thành, đê vỡ đến đâu xây lại đến đó. Trong lúc nguy cấp, cụ Lãnh Thành cùng dân làng lập đàn cầu khấn thần linh phù hộ. Bà Chúa Vực đã hiển linh, ngăn dòng nước lũ hung dữ, giúp dân làng đắp đê thành công, bảo vệ mùa màng, nhà cửa, ruộng vườn. Từ đó, cuộc sống người dân trở nên bình yên, no ấm, mùa màng bội thu. Để tưởng nhớ công ơn của vị nữ thần, nhân dân đã lập đền thờ ngay trên con đê được đắp lại và đặt tên là Đền Bà Chúa Vực.

Tọa lạc trong quần thể Phố Hiến cổ, Đền Bà Chúa Vực đã trải qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, ngày càng trở nên nguy nga, tráng lệ mà vẫn giữ được nét cổ kính, linh thiêng. Ngôi đền nằm trên một khu đất rộng rãi, bằng phẳng, thoáng mát, được bao bọc bởi những hàng cây xanh tươi. Phía trước mặt đền là một hồ nước trong xanh, phẳng lặng, nơi đàn cá vàng, cá chép tung tăng bơi lội, tạo nên một khung cảnh thanh bình, yên ả. Đặc biệt, Đầm Sen rộng lớn phía trước hồ càng tô điểm thêm vẻ đẹp nên thơ cho ngôi đền. Hiện nay, khu vực đền được tích hợp với khu Sơn Nam Plaza, tạo nên một quần thể dịch vụ đa dạng, bao gồm khu mua sắm, bãi đỗ xe, bể bơi, đáp ứng nhu cầu của du khách và con hương thập phương. Để vào đền, du khách sẽ đi qua cổng lớn của Sơn Nam Plaza, sau đó rẽ trái.

Kiến trúc Đền Bà Chúa Vực mang đậm dấu ấn thời Lê, dù đã được trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ được những nét đặc trưng nguyên bản. Bên trong đền, các xà ngang, cột, kèo đều được làm bằng gỗ quý, chạm khắc tinh xảo. Trần đền được trang trí bằng những bức tranh minh họa mây ngũ sắc độc đáo. Các chi tiết tại ban thờ được sơn son thiếp vàng lộng lẫy, tạo nên vẻ uy nghiêm, linh thiêng.

Đền Bà Chúa Vực được chia thành ba khu vực chính: khu đền chính, Tiên Thiên Thánh Mẫu Cung và Đông Nhạc Cung. Sân ngoài của khu đền chính là nơi đặt tượng thờ Thần Nông Viêm Đế được tạc bằng đá tự nhiên. Bên trong đền chính gồm ba cung. Cung ngoài thờ Đức Thánh Trần cùng các danh tướng ở giữa, bên trái là Chúa Sơn Trang và Võ Tài Thần Trưởng Quản Ngũ Lộ Thần Tài, bên phải là Văn Xương Đế Quân và Quan Hoàng. Cung trong cùng thờ Ngọc Hoàng Đại Đế, Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Bạch Kim Tinh, Thái Âm Tinh Quân, Thái Dương Tinh Quân.

Tiên Thiên Thánh Mẫu Cung nằm bên trái đền chính, thờ Đẩu Mẫu Nguyên Quân, Cửu Tỉnh Đại Đế, Thất Tinh Đại Đế, Tây Vương Mẫu, Mẫu Địa, Thiên Hoàng Thiên Hậu Thổ, Mẫu Cửu Thiên Huyền Nữ, Thần y Hải Thượng Lãn Ông, Lưỡng Quốc Trạng Nguyên Nguyễn Bỉnh Khiêm, Tả Ao Tiên Sinh, Lưỡng Ông Trạng Nguyên Tống Trân. Đây là nơi người dân đến cầu tài lộc, bình an, công danh, thi cử đỗ đạt.

Đông Nhạc Cung nằm phía trước Tiên Thiên Thánh Mẫu Cung, thờ Địa Phủ Thập Diện Diêm Vương, Đông Nhạc Đại Đế, Phong Đô Đại Đế, Dương Sư và các vị Địa Ngục Diêm Vương.

Đến với Đền Bà Chúa Vực vào những ngày đầu xuân, du khách không chỉ được chiêm bái, cầu nguyện mà còn được hòa mình vào không khí lễ hội truyền thống đặc sắc. Trong khói hương trầm mặc, tiếng trống, tiếng chiêng rộn ràng, lòng người như lắng lại, tìm về chốn bình yên giữa cuộc sống bộn bề. Đền Bà Chúa Vực không chỉ là một địa điểm tâm linh mà còn là một di sản văn hóa quý giá, góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Nơi đây xứng đáng là một điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá văn hóa tâm linh của người Việt mỗi độ xuân về.

Giang Phạm