Thầy Nguyễn Trí Anh: Ngọn đèn trong bão, cháy hết mình để thắp sáng nhân gian

Ai cũng có một thời tuổi hoa trong trẻo, đó là tuổi học trò trong sáng, vô tư, hồn nhiên, luôn đầy ắp tiếng cười bên bạn bè, thầy cô với những buổi học say mê, sôi nổi dưới mái trường và biết bao kỷ niệm không bao giờ quên.

Dù có trải qua bao nhiêu thăng trầm, tuổi học trò vẫn luôn được nhớ đến với sự lưu luyến đầy cảm xúc, vì đó là thời gian mà mỗi người đều tự do sống với ước mơ, hoài bão và sự hồn nhiên của tuổi trẻ. Trong những ký ức ngọt ngào ấy, tôi vẫn sẽ mãi luôn khắc ghi hình bóng và những lời dạy bảo ân cần của thầy - người giáo viên chủ nhiệm năm tôi học lớp 12 trường THPT Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh. Thầy là Nhà giáo Nguyễn Trí Anh, hiện nay là Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) thị xã Hồng Lĩnh.

Những biến cố đầu đời khi xa rời trang vở

Năm tôi học lớp 12, vào một sáng thứ bảy mùa thu yên ả, ánh nắng nhẹ nhàng xuyên qua khung cửa sổ, chiếu lên những dãy bàn ghế trong lớp, tạo thành những vệt sáng như lung linh hơn. Lớp chúng tôi đang trong giờ sinh hoạt cuối tuần - thời gian để thầy trò trao đổi, tâm sự, giải đáp thắc mắc về học hành và thi cử. Không khí buổi sinh hoạt hôm nay khác hẳn các buổi sinh hoạt lớp thường ngày. Từng khuôn mặt chúng tôi đều lộ rõ vẻ lo âu, bởi chúng tôi đang đứng trước ngưỡng cửa quan trọng nhất của cuộc đời, ngưỡng cửa tốt nghiệp THPT và việc lựa chọn nghề nghiệp tương lai của mỗi thành viên trong lớp.

Nhà giáo Nguyễn Trí Anh - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) thị xã Hồng Lĩnh

Thầy Nguyễn Trí Anh (khi đó vẫn là giáo viên của trường THPT Hồng Lĩnh) thầy bước vào lớp với dáng vẻ điềm tĩnh quen thuộc, ánh mắt thầy nhìn khắp lớp một lượt trước khi thầy lên tiếng, giọng nói trầm ấm và tràn đầy nội lực. Không bắt đầu bằng bài giảng mà thầy bắt đầu chia sẻ về con đường mà thầy đã đi qua, những khát vọng vươn lên và nỗ lực thầy đã trải qua trong cuộc sống.

Thầy định hướng cho chúng tôi về những khó khăn thử thách sắp tới, về áp lực thi cử, học hành, về cơ hội lựa chọn nghề nghiệp, những giá trị của đạo đức, tình yêu, sự bao dung và lòng trắc ẩn trong cuộc sống của chúng tôi sau này. Khi đó, tôi có cảm nhận rằng thầy chưa bao giờ chia sẻ với chúng tôi nhiều như vậy.

Và điều tôi thật sự ghi nhớ sâu trong tâm trí đến giây phút này là khi thầy nhắn nhủ: “Dù cuộc sống có muôn vàn những thử thách thì mỗi khó khăn, thử thách chính là cơ hội để các em trưởng thành hơn; các em hãy tin rằng, không có con đường thành công nào trải hoa hồng mà không đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực. Các em cứ từng bước vững vàng tiến về phía trước, mọi khó khăn rồi cũng sẽ qua và thành công chắc chắn sẽ đến với những ai không từ bỏ. Hãy mạnh mẽ, tự tin và đừng ngại đối mặt với thử thách, vì đó chính là cách để các em khám phá tiềm năng thực sự của bản thân mình!”.

Với một đứa trẻ sinh ra trong một gia đình có hoàn cảnh khó khăn có nhiều ước mơ và hoài bão như tôi, những lời của thầy lúc ấy như một phép màu, xua tan đi mọi lo lắng, mọi áp lực về điểm số, thi cử mà nó trở thành một ngọn đèn sáng dẫn lối, giúp tôi vững tin bước trên con đường mà tôi đang dự định, đó là trở thành một nhà giáo theo tấm gương của thầy. 

Tôi sinh ra trong một gia đình đông con, là chị cả của bốn đứa em. Mặc dù gia đình không thuộc diện khá giả, nhưng tôi luôn ấp ủ ước mơ được học hành, nhất là mong muốn một ngày nào đó bước chân vào giảng đường đại học, trở thành một người giáo viên để thực hiện khát vọng mà tôi hằng mong muốn. Thế nhưng, sau khi vừa tốt nghiệp lớp 12, với sự nông nổi và mộng mơ của tuổi trẻ, tôi có một niềm tin mãnh liệt vào tình yêu lý tưởng, tôi quyết định lập gia đình sớm. Điều này đã khiến cho gia đình, nhất là bố tôi - người đã chấp nhận xa quê hương đi làm ăn ở nước ngoài để lo toan cho gia đình và kỳ vọng vào tương lai của tôi vô cùng thất vọng. 

Ở tuổi 18, khi vừa bước chân ra khỏi trường THPT thì cuộc sống của tôi đã hoàn toàn thay đổi. Tôi không còn là một cô học trò mơ mộng với sách vở bút mực, tôi trở thành một người vợ và nhanh chóng làm mẹ. Thế nhưng, niềm vui được làm mẹ trở thành nỗi lo lắng tột cùng khi chúng tôi chào đón con đầu lòng và đau đớn khi bác sĩ thông báo đứa con của tôi đã mắc bệnh tim bẩm sinh.

Gia đình trẻ của tôi không đủ điều kiện chăm sóc cho con, đặc biệt khi những đồng tiền kiếm được chưa bao giờ đủ cho những hóa đơn viện phí đắt đỏ. Những vật dụng quý giá, những kỷ vật thiêng liêng của chúng tôi lần lượt được bán đi để chăm lo cho con. Khi trong nhà không còn gì, tôi không ngại ngần làm bất kỳ công việc gì, dù nặng nhọc đến đâu miễn rằng công việc đó lương thiện, đúng pháp luật với mong muốn lo cho con và trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, dù nỗ lực không ngừng, tôi vẫn cảm thấy như đang chênh vênh trước một biển cả mênh mông, nơi nợ nần chồng chất và gánh nặng trên vai ngày càng lớn.

Mỗi ngày trôi qua đều là một cuộc chiến không ngừng nghỉ, và tôi không biết liệu mình có thể chống đỡ thêm bao lâu nữa khi nợ nần ngày một nhiều lên và vợ chồng bắt đầu xảy ra những xung đột của chuyện gia đình.

Sự hồi sinh của cô học trò nhỏ với lời dạy của người thầy truyền cảm hứng

Giữa lúc tôi đang kiệt quệ cả về thể xác lẫn tinh thần, một tia hy vọng bất ngờ xuất hiện mà tôi không bao giờ nghĩ đến. Cho đến tận bây giờ, tôi vẫn không biết được vì sao thầy lại biết được hoàn cảnh của mình lúc bấy giờ. Nhưng khi tôi buồn bã, bế tắc và đau lòng nhất thì thầy đã bước tới đưa đôi bàn tay và ánh mắt dịu hiền đỡ tôi đứng dậy, hơn hết chính là dạy tôi không được đầu hàng trước những khó khăn của cuộc sống.

Thầy không chỉ là một người dẫn đường đơn thuần mà còn là biểu tượng của tình yêu thương và trách nhiệm. Tôi nhìn thấy được thầy luôn có khả năng thấu hiểu những nỗi niềm trong lòng học trò, không chỉ từ những bài học mà còn từ những câu chuyện cuộc sống. Khi thầy biết rõ hoàn cảnh khó khăn mà tôi đang phải đối mặt, thầy đã không ngần ngại thể hiện tấm lòng bao dung và ấm áp của mình. Sự nhạy cảm và tận tâm của thầy khiến tôi nhận ra rằng, ngoài việc truyền đạt kiến thức, một người thầy còn có vai trò rất lớn trong việc tạo dựng niềm tin và hy vọng cho học trò.

Với trái tim đầy nhiệt huyết, thầy đã chủ động kêu gọi các bạn cùng lớp cũ THPT đến hiến máu để cứu con tôi. Điều này không chỉ đơn thuần là một hành động từ thiện; đó là minh chứng cho sự kết nối sâu sắc giữa thầy và học trò. Thầy hiểu rằng việc điều trị bệnh tim cho con không chỉ cần tiền bạc mà còn cần những tấm lòng nhân ái và sự hỗ trợ từ cộng đồng. Những lời động viên của thầy, bên cạnh những hành động thiết thực, đã tạo ra một mạng lưới tình người vững chắc, giúp tôi vững bước trong thời khắc khó khăn nhất.

Tôi không thể quên được khoảnh khắc khi thầy và các bạn học cũ đứng bên giường bệnh của con tôi, mang theo những giọt máu quý giá. Họ không chỉ đến để giúp đỡ về mặt vật chất mà còn mang theo sự an ủi và tình thương lớn lao. Sự hiện diện của họ đã tiếp thêm sức mạnh cho tôi, giúp tôi cảm thấy rằng mình không đơn độc trong cuộc chiến này. Mỗi giọt máu không chỉ là sự hiến tặng về mặt sinh lý, mà còn là biểu tượng của tình bạn, của sự đoàn kết và lòng nhân ái mà thầy đã khơi dậy trong mỗi học trò, công dân tương lai của đất nước.

Thầy Nguyễn Trí Anh không chỉ cứu sống con tôi mà còn hồi sinh niềm tin trong trái tim tôi. Hành động của thầy đã thắp lên trong tôi một ngọn lửa hy vọng, rằng vẫn còn rất nhiều điều tốt đẹp trong cuộc sống này. Với tôi, thầy là người bảo vệ, người dẫn dắt và là tấm gương sáng về lòng nhân ái và sự tận tâm. Hình ảnh của thầy ngày hôm đấy, sợi dây kết nối sâu sắc giữa tình người, tình thầy trò đã trở thành một sự kết nối linh thiêng mà có lẽ cả cuộc đời này, không ai có thể cắt rời.

Lúc đó, tôi đã hiểu rằng giáo dục không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt kiến thức mà còn là việc chăm sóc, nâng đỡ, động viên khích lệ từng học trò trong những lúc khó khăn nhất. Và với thầy Nguyễn Trí Anh đã cho tôi thấy rằng tình yêu thương, lòng nhân ái và sự sẻ chia có thể làm nên những điều kỳ diệu trong cuộc sống. Tôi đã học được rằng, dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, những hành động nhỏ bé xuất phát từ trái tim vẫn có thể thay đổi số phận của người khác.

Đến lúc này, lời thầy ngày xưa lại vọng về trong tâm trí tôi: “Dù cuộc sống có muôn vàn những thử thách thì mỗi khó khăn, thử thách chính là cơ hội để các em trưởng thành hơn; các em hãy tin rằng, không có con đường thành công nào trải hoa hồng mà không đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực. Các em cứ từng bước vững vàng tiến về phía trước, mọi khó khăn rồi cũng sẽ qua và thành công chắc chắn sẽ đến với những ai không từ bỏ. Hãy mạnh mẽ, tự tin và đừng ngại đối mặt với thử thách, vì đó chính là cách để các em khám phá tiềm năng thực sự của bản thân mình!”. Những lời của Thầy, một lần nữa cho tôi thêm niềm tin vào sự nỗ lực của bản thân. 

Cầu vồng sau cơn bão

Sau khi con tôi đã qua cơn nguy kịch, tôi nhận ra rằng mình không thể bỏ lỡ cơ hội để tiếp tục học. Dù hoàn cảnh của tôi có khó khăn đến đâu, tôi không thể buông xuôi. Ước mơ học tập có thể đã tạm thời gián đoạn, nhưng nó chưa bao giờ là sự kết thúc. Những lời dạy của thầy như một nguồn sáng, giúp tôi nhìn nhận lại bản thân và tiếp thêm sức mạnh để không từ bỏ. Tôi hiểu rằng cuộc đời là một hành trình dài, và nếu tôi kiên trì, cố gắng, tôi vẫn có thể quay lại và thực hiện giấc mơ của mình, dù con đường phía trước có thể sẽ gập ghềnh, chông gai hơn nhiều so với bạn bè cùng trang lứa.

Quyết tâm quay lại trường, tôi biết rằng mình sẽ phải đối mặt với bốn năm học đầy thử thách. Mỗi ngày, tôi phải chiến đấu không chỉ với kiến thức mà còn với những khó khăn, khắc nghiệt của cuộc sống. Cảnh tượng một mình cô độc giữa con đường rộng lớn thật chênh vênh, nhỏ bé. Ngày xưa, khi đạp xe đi học, tôi mang theo nhiều hoài bão và ước mơ tươi đẹp; giờ đây, cùng con đường ấy, vừa đi học vừa lặn lội làm thêm, tôi lại cảm nhận thêm về cuộc sống.

Thời tiết miền Trung khắc nghiệt, giông bão và nắng cháy đan xen như cuộc đời nhiều thăng trầm của tôi. Những giọt mồ hôi xen lẫn nước mắt lăn dài trên má khiến tôi cảm thấy như đang đứng giữa nhiều hướng đi của cuộc đời. Tình cảnh này khiến lòng tôi quặn thắt, gợi nhớ về những ngày tháng êm đềm bên gia đình, nơi tôi được yêu thương trong vòng tay của bố mẹ mà chưa chưa bao giờ phải gánh chịu những vất vả của cuộc đời.

Suốt thời gian này, tôi vừa học vừa làm thêm bằng nhiều công việc nặng nhọc khác nhau. Sau mỗi giờ học, tôi lại lao mình vào các công trường xây dựng, tiếng máy đục, máy cắt cùng những đồng nghiệp tay hồ, tay xẻng với mồ hôi và bụi bặm công trình, mỗi vết thương, mỗi giọt nước mắt rơi xuống đều mang lại giá trị cho những ước mơ mà tôi theo đuổi mỗi ngày.

Tôi cũng còn nhớ như in những ngày tháng mùa đông lạnh buốt, từng cơn gió lùa vào từng thớ thịt, nhức nhối đến tê tái. Những lúc ấy, lời của Thầy là động lực để mỗi ngày, tôi đều vượt hàng chục cây số từ nhà đến trường, cơm chưa đủ no, áo chưa đủ ấm trên chiếc xe cũ kỹ đã gắn bó với tôi từ nhiều năm qua để thực hiện ước mơ. Tôi hiểu rằng, sẽ luôn có những chông gai, sẽ luôn có những nỗi buồn nhưng tôi vẫn có lời Thầy bên cạnh, tiếp thêm sức mạnh để vượt qua mọi rào cản đang thử thách bản lĩnh của mình. 

Cuối cùng, sau nhiều năm nỗ lực không ngừng, tôi đã thực hiện được ước mơ của mình là trở thành một người giáo viên, là người học trò nhỏ và nay là người đồng nghiệp của thầy. Những khó khăn và thử thách trong quá khứ đã lùi về sau, giờ đây trở thành hành trang quý giá, giúp tôi mạnh mẽ và kiên cường hơn trên con đường mà tôi đang tự tin lựa chọn và bước đi. Hành trình mà tôi đi qua không hề dễ dàng, sự bồng bột của tuổi trẻ, làm mẹ với áp lực kinh tế đè nặng trên đôi vai tuổi 18 có lẽ là trải nghiệm ít người có thể hiểu và vượt qua.

Chấp nhận sai lầm và nỗ lực cải thiện bản thân bước qua sai lầm đó như những gì thầy đã dạy bảo và gửi gắm. Tôi tin, hành trình tiếp theo trong tương lai của tôi sẽ còn ở phía trước; bởi trong hành trình đó, hành trang lớn nhất với tôi là niềm tin từ những lời dạy của thầy và tôi đã có thể tự hào khoe với thầy rằng tôi đã không từ bỏ. Giờ đây, khi tôi đã là một giáo viên, thực hiện sứ mệnh trồng người, được chăm sóc và yêu thương các thế hệ học trò như Thầy đã từng dành cho tôi, tôi có thể mỉm cười để cảm ơn những ngày giông bão đã qua cho tôi trải nghiệm, cảm ơn những tình cảm, sự quan tâm, chia sẻ của thầy đã cho tôi niềm tin, cảm ơn tuổi trẻ nhiều bồng bột giúp tôi chín chắn hơn trong cuộc đời. Tôi tự hào gọi đó là: Hạnh phúc.

Lê Thị Hằng - Trường Mầm non Trung Lương, thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh